گسترش بیماری لکه سیاه سیب در کشور و روش‌های مدیریت آن

بیماری لکه‌سیاه یکی از خطرناک‌‌ترین بیماری‌های درختان دانه‌دار به‌ویژه درخت سیب در چهار قاره جهان است. در حالی که قبلا گزارشی درخصوص ابتلای باغ‌های سیب کشورمان وجود نداشت، و تا اواسط دهه 90 خورشیدی باغ‌های سیب ایران و سایر کشورهایی آسیایی از این بیماری در امان بودند، مشاهدات حاضر در باغ‌های سیب در استان اردبیل نشان داد این بیماری هم اکنون برخی مناطق کلیدی پرورش سیب کشور را تهدید می‌کند. مشاهدات انجام شده طی بررسی‌های میدانی در اردیبهشت سال 1395، از باغ‌های متعدد سیب در روستاهای استان اردبیل و بررسی علائم خسارت بر برگ‌ها و اندام‌های چوب‌پنبه‌ای شده و خشبی شده سطح پوست میوه‌ها سیب نشان داد، منطقه‌ای به وسعت بیش از 4000 هکتار از باغ‌های سیب منطقه آلوده به این قارچ هستند و علائم بیماری تا نزدیک به مناطق پرورش محصول در شهر اهر در آذربایجان‌شرقی گسترش یافته است. شدت بیماری در این منطقه به قدری بالاست که این منطقه را به خزانه بیماری (hot spot) تبدیل کرده است. بررسی‌ها نشان داد تا آن زمان بیماری به دو استان آذربایجان غربی و شرقی به‌عنوان قطب اصلی تولید سیب کشور گسترش نیافته است. با مرور سوابق روند کنترل آلودگی و چگونگی استفاده از سموم قارچ‌کش توسط واحد حمایت و حفاظت استان اردبیل و در نظر گرفتن عوامل اصلی زمینه‌ساز ظهور بیماری، اطلاعات تکمیلی در خصوص بهبود روش مبارزه ارائه شد. استفاده از جدول میلز، زمان انجام سمپاشی‌ها را از طریق محاسبه تعداد ساعات خیس بودن برگ‌ها همزمان با درجات دمایی معین، امکان‌پذیر می‌کند. در این بررسی علاوه بر ارائه چرخه زیستی قارچ و علائم ویژه بیماری به دیگر چالش‌های مختلف مانند مقاومت قارچ به سموم و سطح تحمل ارقام سیب نیز پرداخته شده است. روش پیشنهادی کنترل سه گانه بیماری از طریق 1) سم‌پاشی متناوب و به موقع با استفاده از جدول میلز، 2) وارد کردن ارقام تجاری مقاوم و 3) اعمال فنون به باغی برنامه‌ریزی شده است.